ROA là gì? Công thức tính và ý nghĩa của chỉ số ROA

Để trở thành một nhà đầu tư tài chính có hiệu quả và tiềm năng, chỉ số ROA là gì là điều mà các trader không thể bỏ qua. Với cách tính không có gì khó khăn cũng như cách sử dụng hết sức đơn giản. Chỉ cần áp dụng chỉ số này một cách chính xác thì chắc chắn các trader sẽ lựa chọn cho mình được một loại cổ phiếu phù hợp để đầu tư tài chính. Không những thế, qua bài viết dưới đây, ngoài việc giải đáp về ROA là gì thì sàn Exness sẽ chia sẻ đến trader những lưu ý cần thiết khi sử dụng ROA.

Đôi nét về ROA

ROA là gì? ROA là chỉ số có tên tiếng Anh đầy đủ là Return On Assets. Chỉ số này thể hiện giá trị lợi nhuận dựa trên tổng giá trị tài sản.

ROA là chỉ số được dùng như một thước đo vô cùng hiệu quả của một công ty, doanh nghiệp khi sử dụng tài sản. Hoặc có thể nó sẽ đo lường được khả năng sinh lời của mỗi loại tài sản trên mỗi đô la.

Chỉ số ROA có vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ các trader chọn lựa được loại cổ phiếu phù hợp để đầu tư sao cho hiệu quả nhất. Dựa vào ROA, trader sẽ đánh giá dễ dàng được hiệu quả của doanh nghiệp đối với việc chuyển đổi vốn đầu tư thành những nguồn lợi nhuận. Khi ROA càng cao thì lúc này việc sử dụng nguồn vốn đầu tư có khả năng sẽ càng hiệu quả.

Công thức tính ROA là gì?

Cũng giống như mỗi chỉ số khác, cách thức tính chỉ số ROA cũng không có gì là phức tạp lắm. Chỉ cần một chút cẩn thận trong việc tìm kiếm các số liệu trung thực thì trader đã có thể tính ra chỉ số ROA chính xác.

Trong công thức này sẽ bao gồm:

• Lợi nhuận sau thuế: Chỉ tiêu này sẽ đến từ bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Lợi nhuận sau thuế = Tổng lợi nhuận – tổng chi phí – thuế TNDN

• Tổng tài sản: Đây là chỉ tiêu thể hiện tổng số tài sản mà doanh nghiệp đang sở hữu tại thời điểm có bảng báo cao. Trong đó sẽ bảo gồm các khoản như tiền và các khoản tương đương tiền, các khoản phải thu, các khoản đầu tư tài chính, tài sản cố định, hàng tồn kho, xây dựng cơ bản dở dang, bất động sản đầu tư và các tài sản khác. Đặc biệt, bảng cân đối kế toán sẽ thể hiện giá trị tổng tài sản.
• Chỉ số ROA có đơn vị tính là phần trăm.

Để dễ dàng hình dung về chỉ số ROA này, trader có thể tham khảo sơ lược về ví dụ sau đây mà sàn Exness tìm được như sau. Một công ty X vào năm 2021 có khoản lợi nhuận thu được sau thuế với giá trị là 2 tỷ đồng. Đồng thời, vào năm 2021 có tổng số tài sản là 22 tỷ đồng.

Như vậy, chỉ số ROA lúc này khi dựa vào công thức tính bên trên sẽ được 9,09% (2 tỷ / 22 tỷ x 100%).

Chỉ số ROA có ý nghĩa là gì?

Mỗi một chỉ số tài chính đều sẽ mang trong mình một ý nghĩa nào đó vô cùng quan trọng và bổ ích cho người dùng. Chẳng hạn như chỉ số ROA, nó mang lại rất nhiều ý nghĩa đặc biệt đối với chủ doanh nghiệp, nhà lãnh đạo doanh nghiệp, người cho vay cũng như nhà đầu tư.

Đối với chủ doanh nghiệp

Nhờ vào chỉ số ROA, các nhà quản lý của doanh nghiệp sẽ có cơ sở cho việc nên đầu tư tiền bao nhiêu là đủ và lợi nhuận ròng có thể thu về là bao nhiêu. Khi chỉ số ROA có giá trị càng cao thì doanh nghiệp khi đó sẽ biết cách sử dụng tài sản mà doanh nghiệp mình đang sở hữu một cách hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp có thể đưa ra những quyết định kinh doanh đúng đắn dựa vào chỉ số ROA. Khi thực hiện việc so sánh chỉ số ROA của các công ty giống nhau về quy mô ở trong các khoảng thời gian không giống nhau hoặc trong cùng một ngành với nhau. Nếu như ROA có giá trị cao, chiến lược kinh doanh hiện tại của doanh nghiệp nên được tiếp tục duy trì. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần có kế hoạch điều chỉnh các chiến lược kinh doanh nếu như ROA có giá trị thấp.

Đối với các nhà đầu tư

Để có thể lựa chọn cho mình một cổ phiếu đầu tư hiệu quả, các trader cũng sử dụng đến chỉ số ROA. Trong ngành, khi so sánh ROA với các công ty khác, khi chỉ số này càng cao thì có nghĩa khả năng sinh lời của nó càng tốt. Thế nhưng điều này cũng có nghĩa là giá trị cổ phiếu sẽ cao hơn.

Ngoài ra, để nhận biết được tình hình hoạt động hiện tại của doanh nghiệp có tốt hay không. Các trader cũng nên đánh giá và so sánh ROA về tình hình hoạt động của công ty trong quá khứ.

Đối với ngân hàng

ROA sẽ như là một bức tranh mô tả tình hình hoạt động tài chính tổng thể nhất của công ty. Dựa vào tỷ lệ ROA này, các ngân hàng từ đó sẽ dễ dàng hơn trong việc đánh giá tình trạng kinh doanh hiện tại của một công ty bất kỳ. Và cũng nhờ vào điều này, ngân hàng sẽ đưa ra các quyết định vay tiền đúng đắn và chính xác, an toàn nhất dành cho các công ty.

Giá trị của chỉ số ROA bao nhiêu là tốt?

Như là thế nào một chỉ số tốt? Để xác nhận cụ thể về chỉ số ROA và đánh giá nó tốt, các trader hãy cùng Exness xem xét các vấn đề sau đây.

Lĩnh vực hoạt động kinh doanh

Đặc điểm tài sản ở mỗi ngành nghề kinh doanh không giống nhau. Chẳng hạn như trong một ngành nghề, công ty có tài sản cố định lớn thì xu hướng ROA sẽ thấp. Còn đối với những doanh nghiệp nằm trong lĩnh vực dịch vụ và công nghệ thông tin, ROA sẽ có xu hướng cao hơn bởi vì thông thường tài sản cố định không lớn. Do vậy mà đối với các công ty có cùng ngành nghề kinh doanh thì cần phải so sánh chỉ số ROA.

Nhìn vào bảng trên đây, ba công ty ngày thuộc vào ba công ty khác nhau thì sẽ có chỉ số ROA cũng vô cùng khác nhau. Vì vậy, chỉ số ROA của ba ngành khác nhau cho nên việc đánh giá khả năng quản lý tài sản của các công ty sẽ rất khó khăn.

Chỉ số trung bình của ROA trong ngành

Trader có thể sử dụng mức trung bình của ngành để so sánh với ROA của một công ty cụ thể. Nếu như mức trung bình của ngành cao hơn chỉ số ROA này thì có nghĩa doanh nghiệp đang có chiến lược quản lý tài sản vô cùng tốt. Đồng thời, nếu như chỉ số ROA thấp hơn mức trung bình của ngành thì có nghĩa tài sản đang được doanh nghiệp quản lý không hiệu quả.

Có thể tham khảo bảng trên, giá trị ROA trung bình năm 2020 của ngành vật liệu xây dựng là 3,84%. Trong đó, chỉ số ROA của Công ty Cổ phần Xi măng Bỉm Sơn nằm ở mức là 3,5%. Nó nhỏ hơn mức trung bình của ngành cho nên có thể suy ra rằng tài sản đang được doanh nghiệp quản lý chưa tốt. Đối với công ty Cổ phần Xi măng Hetian 1, chỉ số ROA đang ở mức 5,98% lớn hơn mức trung bình của ngành là 3,84%. Như vậy, tài sản của doanh nghiệp này đang được quản lý rất tốt.

ROA trước đây

Chỉ số ROA ở kỳ hiện tại cao hơn kỳ trước đây. Điều này cho thấy doanh nghiệp đang có chính sách quản lý tài sản càng ngày càng tốt. Nếu như doanh nghiệp có chỉ số ROA vẫn cao, tuy nhiên qua các năm vẫn có xu hướng giảm thì có nghĩa việc quản lý tài sản của doanh nghiệp đang không được hiệu quả và đang giảm sút.

Chẳng hạn, công ty Cổ phần Xi măng Bỉm Sơn có chỉ số ROA từ năm 2017 cho đến năm 2020 khi theo dõi trong ngành Sản xuất/ Sản xuất XI măng và Sản phẩm bê tông/ Sản xuất các sản phẩm từ khoáng phi kim như bảng số liệu sau.

Nhìn vào bảng trên, ta có thể xem xét được ROA trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2020 của Công ty Cổ phần Xi măng Bỉm Sơn. Trong năm 2018 chỉ số ROA mà ngành đạt được là 1,99%. Con số này đã cao hơn rất nhiều so với con số 1,92% của năm 2017 và 0,88% của năm 2018.

Vào năm 2020 chỉ số ROA cũng đã gia tăng lên mức 0,51% so với năm 2019. Như vậy có thể thấy Công ty Cổ phần Xi măng Bỉm Sơn có chỉ số ROA tăng đều qua hằng năm. Có nghĩa là công ty có tình trạng hoạt động cũng như quản lý tài chính tài sản vô cùng hiệu quả. Tuy nhiên, để đưa ra những nhận định và đánh giá chính xác nhất về chỉ số ROA, trader cần xem xét nhiều khía cạnh khác nhau và khách quan hơn nữa.

Chỉ số ROA và ROE có mối quan hệ là gì?

Mối quan hệ giữa hai chỉ số ROA và chỉ số ROE là vô cùng mật thiết với nhau. Dựa vào hai chỉ số này, trader sẽ có được công thức tính đòn bẩy tài chính như sau:

Đòn bẩy tài chính = Chỉ số ROA / Chỉ số ROE = Tổng tài sản / Vốn chủ sở hữu

Với công thức tính đòn bẩy tài chính, các nhà lãnh đạo sẽ có cơ sở đánh giá về khả năng sử dụng vốn của doanh nghiệp chính xác hơn vào quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh.

Ngoài ra, đòn bẩy tài chính cũng là một phương thức hiệu quả để giúp trader nhìn nhận được rõ ràng hơn về việc nguồn vốn được hình thành từ mối quan hệ giữa vốn chủ sở hữu và nợ.

Trường hợp hệ số này cao, tức là nó đang đưa ra những tín hiệu không tích cực ở dây chuyền hoạt động sản xuất kinh doanh mà doanh nghiệp hiện tại đang dùng đến vốn vay bên ngoài để tình trạng hoạt động kinh doanh được duy trì tiếp tục. Ngược lại, hệ số này có giá trị thấp tương đương với việc vốn chủ sở hữu hiện tại đang sử dụng công ty sử dụng để duy trì hoạt động kinh doanh. Đồng thời, nó cũng thể hiện dấu hiệu tích cực trong việc thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh.

Một vài lưu ý trong việc sử dụng ROA là gì?

Với những ưu điểm và sự quan trọng của mình, chỉ tiêu ROA khi sử dụng cần được lưu ý đến một vài điều dưới đây:

• Các trader cần chú ý đến lĩnh vực, ngành nghề mà công ty đang kinh doanh trước khi đánh giá liệu rằng công ty có chỉ số ROA tốt hay xấu.
• Để có cái nhìn tổng quan và đầy đủ hơn về tình hình tài chính của công ty, trader nên kết hợp các chỉ số ROS, ROA, ROE và đòn bẩy lại với nhau. Việc này cũng giúp trader nhận biết được sự ảnh hưởng giữa các công ty cạnh tranh trong ngành và ROA của những công ty đó ở quá khứ.

Các ví dụ minh họa thực tế của ROA

ROA của Vinamilk (mã: VNM)

Nhìn vào bảng bên dưới về chỉ số của phiếu của Vinamilk (VNM), có thể thấy rằng ROA luôn ở mức lớn hơn 25% qua các năm từ 2013 cho đến năm 2016. Các con số này đã thể hiện được việc quản lý tài sản của cổ đông đối với VNM là vô cùng hiệu quả. Đây cũng chính là nguyên nhân giúp cho Vinamilk luôn có giá cổ phiếu tăng trong suốt khoảng thời gian qua. Tức là cổ phiếu Vinamilk đang nắm giữ lâu dài.

Bên cạnh đó, các cổ phiếu bao gồm FPT, TCT, DSN, WCS, HPG, SKG,… cũng đều có chỉ số ROA rất tốt. Do vậy, vấn đề còn lại mà trader cần xem xét đó chính là nên mua với giá như thế nào cho hợp lý mà thôi.

Chỉ số ROA của cổ phiếu FLC

FLC có chỉ số ROA luôn nằm dưới mức 7,5%. Chính vì vậy, FLC có tình hình hoạt động kinh doanh không được khả quan cho lắm. Ngoài FLC thì các cổ phiếu như ART, ROS, HAI, KLF,… đều chỉ là các loại cổ phiếu đặt cược hoặc lướt sóng mà thôi.

Kết luận

Như vậy, ROA là gì đã được Exness chia sẻ cụ thể và chính xác nhất qua bài viết hướng dẫn vừa rồi. Việc phân tích và đánh giá chỉ số ROA của doanh nghiệp sẽ giúp các trader có cái nhìn tổng quan hơn về việc quản lý tài sản và tình hình kinh doanh của công ty. Nếu như còn thắc mắc về các chỉ số tài chính liên quan đến giá trị của cổ phiếu, các trader đừng quên thường xuyên theo dõi website của sàn Exness để cập nhật những tin tức mới nhất nhé.

Xem thêm:

Ý nghĩa của chỉ số ROE trong lĩnh vực tài chính và ngoại hối là gì?

Ý nghĩa của chỉ số ROCE trong lĩnh vực tài chính và ngoại hối là gì?

Ý nghĩa của chỉ số PEG trong lĩnh vực tài chính và ngoại hối là gì?