IPO là gì? Cần lưu ý điều gì khi mua cổ phiếu IPO?

IPO là gì còn khá mơ hồ với những nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường tài chính. Hiện nay, cổ phiếu IPO được nhiều nhà đầu tư quan tâm vì nó mang lại nguồn lợi nhuận khổng lồ. Vậy cổ phiếu IPO là gì? Mua cổ phiếu IPO như thế nào? Cần lưu ý gì khi đầu tư cổ phiếu IPO? Hãy khám phá ngay bài viết dưới đây của Exness Việt Nam để giải đáp các thắc mắc này bạn nhé. 

IPO là gì?

IPO là thuật ngữ được viết tắt từ cụm từ tiếng anh Initial Public Offering, tạm dịch là là lần đầu tiên phát hành đến công chúng. Cách gọi này mô tả các hoạt động mở bán cổ phiếu một cách công khai trong lần đầu tiên của những doanh nghiệp, công ty. IPO cũng có thể được hiểu là là hoạt động huy động vốn từ bên ngoài phổ biến nhất trên thị trường thông qua việc niêm yết giá cổ phiếu tại các sàn giao dịch chứng khoán lần đầu tiên. Sau khi hoàn tất quá trình IPO, các công ty và doanh nghiệp sẽ trở thành một công ty cổ phần có nguồn vốn từ công chúng. Phương pháp chứng quyền hay cổ phiếu là một trong những cách phổ biến để doanh nghiệp có thể thực hiện IPO hiệu quả. 

Mục đích hoạt động của IPO là gì?

Nhìn chung, các hoạt động liên quan tới phát hành cổ phiếu IPO sẽ mang đến những lợi ích tuyệt vời cho các doanh nghiệp. Một doanh nghiệp có thể đạt được những mục tiêu sau nếu duy trì hoạt động với IPO:

• Mục đích đầu tiên của các doanh nghiệp khi thực hiện IPO là gia tăng nguồn vốn hiện có. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng đầu tư và các hoạt động kinh doanh. 
• Kế đến, việc phát hành IPO sẽ giúp doanh nghiệp xây dựng thương hiệu của mình để tăng vị thế và tạo dựng uy tín trong mắt công chúng trên thị trường. 
• Tạo điều kiện giúp các nhân viên đang làm việc tại công ty có thể sở hữu cổ phiếu của doanh nghiệp. 
• Giúp các doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ có cơ hội sáp nhập lại với nhau. 

Điều kiện giúp IPO hoạt động tại thị trường chứng khoán Việt Nam

Tổng quan

Nắm rõ các điều kiện tối thiểu cho phép thực hiện IPO là gì tại thị trường chứng chứng khoán Việt Nam sẽ giúp các doanh nghiệp có được sự chuẩn bị kỹ càng. Cụ thể, mọi hoạt động liên quan đến giao dịch chứng khoán tại Việt Nam chịu sự quản lý của 2 sở giao dịch lớn, bao gồm sở giao dịch chứng khoán tại Thành phố Hồ Chí Minh quản lý trực tiếp hoạt động của sàn HOSE và sở giao dịch về chứng khoán tại Hà Nội quản lý trực tiếp hoạt động của sàn HNX.

Luật về chứng khoán 2019 quy định các rằng các doanh nghiệp có khả năng phát hành cổ phiếu lần đầu tiên đến công chúng cần tiến hành qua các phương tiện sau: một là phương tiện thông tin đại chúng, hai là phương tiện truyền thông internet. 

Các điều kiện phát hành cổ phiếu IPO

Để có thể phát hành cổ phiếu lần đầu tiên đến công chúng, các doanh nghiệp cần đảm bảo đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo quy định, cụ thể bao gồm:

• Đảm bảo mức vốn điều lệ khi xác định trên giá trị của sổ kế toán ở thời điểm đăng ký IPO trên 30 tỷ đồng. 
• Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp không bị lỗ lũy kế trong thời gian 2 năm liên tiếp trước khi đăng ký IPO. 
• Các doanh nghiệp cần có phương án hoạt động kinh doanh cụ thể, như là cách phát hành, hay sử dụng nguồn vốn hiệu quả khi bán cổ phiếu và được cổ đông đồng ý. 
• Tỷ lệ cổ phiếu nhận được quyền biểu quyết và được phát hành sẽ bán cho 100 cổ đông lớn nhất của doanh nghiệp, hơn 15%. Mức tỷ lệ này phải lớn hơn 10% nếu doanh nghiệp có vốn điều lệ lớn hơn 1.000 tỷ đồng. 
• Cổ đông lớn nhất của doanh nghiệp cần phải cam kết nắm ít nhất 20% số vốn điều lệ trong vòng 1 năm tính từ khi kết thúc hoạt động chào bán IPO. 
• Các doanh nghiệp thực hiện IPO lần đầu tiên cần đảm bảo quá trình hoạt động kinh doanh ổn định và không vi phạm các quy định của pháp luật, hay trật tự về quản lý và kinh doanh. 
• Những công ty lần đầu thực hiện IPO cần có công ty chứng khoán tư vấn trước khi thực hiện chào bán IPO với công chúng. 
• Doanh nghiệp cần đăng ký tài khoản phong tỏa để nhận tiền khi thực hiện IPO lần đầu. 
• Cam kết niêm yết và đăng ký giao dịch cổ phiếu tại sàn khi kết thúc chào bán IPO. 

Hồ sơ đăng ký IPO gồm có những gì?

Sau khi thỏa mãn các yêu cầu thực hiện IPO nêu trên, các doanh nghiệp sẽ phải chuẩn bị hồ sơ đăng ký IPO. Cụ thể các giấy tờ đăng ký sẽ bao gồm những danh mục dưới đây:

• Giấy đăng ký chào bán IPO theo quy định. 
• Bản cáo hạch của doanh nghiệp. 
• Những điều lệ của doanh nghiệp. 
• Quyết định của hội đồng cổ đông khi phê duyệt kế hoạch sử dụng nguồn vốn nhận được sau khi chào bán cổ phiếu IPO ra thị trường.
• Bản cam kết về niêm yết và đăng ký thực hiện các giao dịch có liên quan đến cổ phiếu tại các sàn giao dịch sau khi kết thúc chào bán cổ phiếu lần đầu đến công chúng.
• Bản cam kết của cổ đông lớn nhất về việc sở hữu tối thiểu 20% cổ phần trong vòng ít nhất 1 năm tính từ khi hoàn tất việc chào bán cổ phiếu IPO.
• Hợp đồng của doanh nghiệp và công ty giữ vai trò tư vấn chứng khoán.
• Giấy tờ xác nhận mở tài khoản phong tỏa từ ngân hàng để doanh nghiệp nhận được tiền mua cổ phiếu sau khi chào bán lần đầu đến công chúng.
• Văn bản cam kết bảo lãnh về việc phát hành cổ phiếu của doanh nghiệp.

Các hình thức chào bán IPO là gì?

Có rất nhiều phương thức để mua cổ phiếu lần đầu tiên phát hành đến công chúng vì các doanh nghiệp có thể chào bán chúng dưới nhiều cách thức khác nhau. Các hình thức này đều được luật chứng khoán Việt Nam thông qua, cụ thể:

• Chào bán cổ phiếu IPO nhờ các kênh truyền thông như tivi, internet… hay bày bán trực tiếp tại các sàn giao dịch uy tín trên thị trường như là ICMarkets, Exness hay XM…
• Bán cổ phiếu nhờ bảo lãnh cam kết. 
• Đấu giá như hình thức được thực hiện ở Hà Lan. 
• Thông qua những dịch vụ có trách nhiệm cao. 
• Mua với số lượng lớn và bắt đầu bán lại. 
• Thông qua các doanh nghiệp phát hành. 

Các hình thức nêu trên được nhiều doanh nghiệp phát hành IPO tại Việt Nam áp dụng. Theo đó, các doanh nghiệp có thể tùy chỉnh cách thức phát hành phù hợp dựa vào thực tế để đạt được hiệu quả tốt nhất trong lần chào bán đầu tiên. 

Hướng dẫn mua cổ phiếu lần đầu phát hành đến công chúng

Sau khi trình bày IPO là gì, cũng như các điều kiện chào bán IPO và cách thức phát hành loại cổ phiếu này, Exness sẽ tiếp tục hướng dẫn bạn cách mua cổ phiếu IPO. Hiện nay, cổ phiếu IPO đang được chào bán trên các kênh thông tin đại chúng như website chính thức hay trang web hỗ trợ liên kết của công ty. Trước hết, các bạn cần đăng ký online thông qua form mua cổ phiếu IPO. Cụ thể, bạn cần cung cấp các thông tin bắt buộc có trong biểu mẫu đăng ký dưới đây, bao gồm các thông tin cơ bản và đăng ký chứng quyền… để được hoàn tiền nếu các nhà đầu tư mua IPO không thành công. 

Sau khi bổ sung đầy đủ các thông tin mua cổ phiếu IPO, các nhà đầu tư cần kiểm tra lại lần cuối trước khi nhập mã xác nhận và gửi form đăng ký cho các công ty. Thông qua form đăng ký với những thông tin vừa rồi, bạn có thể trở thành một trong những thành viên sở hữu cổ phiếu IPO của một doanh nghiệp nào đó trên thị trường. 

Một số lưu ý quan trọng khi mua cổ phiếu IPO

Cổ phiếu IPO dần nhận được nhiều sự quan tâm từ các nhà đầu tư bởi những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại. Thế nhưng, vẫn còn nhiều nhà đầu tư phân vân không biết nên mua cổ phiếu IPO không và cần lưu ý điều gì khi mua loại cổ phiếu này? Đừng lo lắng vì chúng tôi sẽ tổng hợp một số thông tin quan trọng giúp các nhà đầu tư có thêm thông tin để quyết định giao dịch cổ phiếu IPO. Nhìn chung, cổ phiếu IPO thường sẽ mang lại khả năng sinh lợi nhưng các bạn cần lưu ý một số điểm sau:

Xem xét bản cáo hạch của doanh nghiệp

Bản cáo hạch là một trong những tài liệu quan trọng mà phía doanh nghiệp cung cấp đến công chúng khi phát hành chứng khoán. Thế nên, các nhà đầu tư cần tìm hiểu, xem xét bản cáo hạch của doanh nghiệp bạn muốn mua IPO một cách kỹ lưỡng. Thông qua bản cáo hạch, bạn sẽ biết được những thông tin về tài sản, tình hình tài chính hiện tại của công ty cũng như quá trình kinh doanh và kết quả mà họ đã được… Vậy nên việc nghiên cứu bản cáo hạch giữ vai trò quan trọng khi quyết định đầu tư tại một doanh nghiệp. Tuy nhiên, bản cáo hạch do doanh nghiệp lập ra nên không thể tránh khỏi sai sót. Do đó, các nhà đầu tư cần nghiên cứu kỹ lưỡng để có được quyết định sáng suốt. 

Tìm hiểu lĩnh vực kinh doanh của công ty

Các nhà đầu tư cần tìm hiểu lĩnh vực hoạt động của phía chào bán IPO là gì để có được bức tranh toàn cảnh nhất trước khi quyết định đầu tư. Vì bản cáo hạch có thể sai sót, nên không thể cung cấp chính xác các thông tin về doanh nghiệp. Chính vì thế, các nhà đầu tư cần tìm hiểu tổng quát về ngành nghề mà công ty đang hoạt động để có được cái nhìn khách quan nhất. Đồng thời, cần tìm hiểu về đối thủ cạnh tranh của họ trên thương trường trong ít nhất 5 năm bạn nhé. 

Ưu tiên chọn công ty có dịch vụ tư vấn uy tín

Việc chọn những công ty áp dụng dịch vụ tư vấn chất lượng từ các công ty chứng khoán uy tín trong ngành sẽ giúp các nhà đầu tư hạn chế được các rủi ro không mong muốn. Hầu hết các công ty chứng khoán có tiếng trên thị trường đều hoạt động công khai, minh bạch so với những công ty chứng khoán mới xuất hiện trên thị trường và chưa tạo dựng được danh tiếng. 

Chủ động tìm hiểu các thông tin

Quyết định đầu tư IPO hay những lĩnh vực khác cũng cần sự chủ động tiếp cận thông tin từ các nhà đầu tư. Các bạn cần tìm hiểu, tham khảo các thông tin có liên quan đến lĩnh vực mình muốn đầu tư để nắm bắt thông tin và không bị thao túng. Đồng thời, sự kiên nhẫn cũng sẽ mang lại hiệu quả tích cực cho các trader khi tham gia vào thị trường tài chính vốn biến động không ngừng này.  

Đặc biệt với những nhà đầu tư lần đầu tiếp cận với cổ phiếu IPO thì cần cân nhắc thật kỹ lưỡng trước khi bắt tay vào đầu tư. Chú trọng trong từng bước trước khi mua cổ phiếu IPO sẽ giúp giảm thiểu những rủi ro không đáng có, cụ thể:

• Các nhà đầu tư hãy hoàn tất quá trình đăng ký mua cổ phiếu lần đầu phát hành ra công chúng trước thời gian kết thúc để dễ dàng sửa đổi các thông tin khi có nhu cầu. 
• Các bạn có thể chuyển nhượng cổ phiếu phát hành IPO với một số lượng nhất định. 
• Cần xem xét và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi mua cổ phiếu IPO, đặc biệt là với những doanh nghiệp còn mới, chưa có danh tiếng trên thương trường và chưa đi vào ổn định. 
• Tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tại các công ty chứng khoán để hiểu rõ quy trình mua cổ phiếu IPO và các thông tin khác. 

Lời kết

IPO là gì đã được trình bày cụ thể qua bài viết hướng dẫn trên qua nhiều khía cạnh khác nhau. Nhìn chung, cổ phiếu IPO mang lại khả năng sinh lợi cao đi kèm với nhiều rủi ro nhất định nên các bạn cần tìm hiểu rõ về chúng, cũng như những lưu ý quan trọng trước khi quyết định mua cổ phiếu IPO. Hy vọng những thông tin vừa rồi sẽ giúp các nhà đầu tư có được cái nhìn khách quan nhất về IPO là gì và tìm được doanh nghiệp phát hành IPO uy tín. Chúc các bạn thành công.

Xem thêm:

Ưu và nhược điểm của sàn giao dịch InstaForex là gì?

Tại sao các nhà môi giới ngoại hối quan tâm đến giấy phép của CySEC?

Các nhà môi giới cần làm gì để được cấp giấy phép từ FCA?