Tổng hợp các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái

Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái là một trong những khái niệm quan trọng mà các trader cần hiểu để tham gia vào thị trường ngoại hối, để đạt được sự thành công trong giao dịch. Các yếu tố này bao gồm những sự biến động của cung cầu, tình hình kinh tế, chính sách tiền tệ và nhiều yếu tố khác. Trong bài viết, hãy cùng sàn Exness tìm hiểu về những yếu tố này và cách chúng ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái.

Tỷ giá hối đoái là gì?

Tỷ giá hối đoái, còn được gọi là tỷ giá trao đổi ngoại tệ, là một chỉ số quan trọng trong việc đo lường giá trị của hai loại tiền tệ khác nhau. Nó xác định tỷ lệ trao đổi giữa tiền tệ của hai quốc gia hoặc khu vực kinh tế khác nhau.  Nói cách khác, tỷ giá hối đoái đo lường giá trị của một đơn vị tiền tệ trong quốc gia này khi được tính bằng tiền tệ của quốc gia khác. Điều này đồng nghĩa khi bạn muốn mua một đơn vị tiền tệ từ một quốc gia khác, bạn cần có một số lượng tiền tệ của quốc gia hiện tại để trao đổi và thực hiện các giao dịch liên quan đến tiền tệ.

Phân loại tỷ giá hối đoái

Về đối tượng

• Tỷ giá hối đoái chính thức: Đây là tỷ giá được xác định và công bố bởi ngân hàng Nhà nước. Tỷ giá này sẽ được sử dụng bởi các ngân hàng tư nhân và tín dụng để xác định giá mua vào, giá bán ra hoặc tỷ giá trao đổi giữa các đơn vị tiền tệ.
• Tỷ giá hối đoái thị trường: Tỷ giá này dựa trên quy luật cung cầu trên thị trường và được hình thành thông qua hoạt động giao dịch của các thương nhân và nhà đầu tư. Tỷ giá thị trường thường biến động theo thời gian và phản ánh sự tương tác giữa nguồn cung và nhu cầu của tiền tệ.

Về giá trị

• Tỷ giá hối đoái danh nghĩa: Đây là tỷ giá trao đổi của một đơn vị tiền tệ dựa trên giá hiện tại, mà không tính đến tác động của lạm phát. Nó chỉ tập trung vào giá trị tiền tệ mà không xem xét các yếu tố khác.
• Tỷ giá hối đoái thực tế: Đây là tỷ giá hiện tại của một đơn vị tiền tệ, nhưng tính đến các tác động của lạm phát. Tỷ giá này bao gồm cả giá trị hàng hóa liên quan và ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu. Tỷ giá hối đoái thực tế thể hiện sức mạnh kinh tế của một quốc gia.

Về hình thức chuyển đổi

• Tỷ giá điện hối: Đây là tỷ giá ngoại hối mà ngân hàng công bố. Tỷ giá này dùng để chuyển đổi tiền tệ thông qua các giao dịch điện tử. Tỷ giá điện hối được sử dụng để xác định các tỷ giá khác trong quá trình giao dịch.
• Tỷ giá thư hối: Đây là tỷ giá ngoại hối mà ngân hàng sử dụng cho các giao dịch chuyển đổi tiền tệ thông qua thư tín. Thường thì tỷ giá thư hối sẽ cao hơn so với tỷ giá điện hối.

Về thời điểm giao dịch

• Tỷ giá mua vào: Đây là tỷ giá mà ngân hàng sẽ áp dụng khi bạn muốn mua tiền tệ của một quốc gia khác.
• Tỷ giá bán ra: Đây là tỷ giá mà ngân hàng sẽ sử dụng trong trường hợp các nhà đầu tư muốn bán tiền tệ của mình để đổi lấy tiền tệ khác.

Về kỳ hạn thanh toán

• Tỷ giá giao ngay (SPOT): Đây là tỷ giá được niêm yết tại thời điểm giao dịch, do các doanh nghiệp tín dụng hoặc cả hai bên thỏa thuận. Tuy nhiên, mọi quyết định vẫn phải tuân thủ quy định của ngân hàng. Khi hai bên thực hiện giao dịch, thanh toán sẽ được tiến hành trong vòng 2 ngày làm việc kể từ ngày thỏa thuận.
• Tỷ giá giao dịch kỳ hạn (FORWARDS): Đây là tỷ giá giao dịch doanh nghiệp tín dụng tự quy định hoặc thông qua thỏa thuận từ cả hai phía. Tỷ giá này được xác định dựa trên tỷ giá kỳ hạn của ngân hàng trong thời điểm hợp đồng được thỏa thuận.

Các chế độ tỷ giá hối đoái 

Tỷ giá hối đoái thả nổi

Tỷ giá hối đoái thả nổi, còn được gọi là tỷ giá linh hoạt, là tỷ giá mà thị trường ngoại hối (Forex) tự do xác định dựa trên quy luật cung cầu. Điều này có nghĩa là tỷ giá này sẽ thay đổi theo sự biến động của nhu cầu và cung cầu trên thị trường, mà không bị ảnh hưởng bởi nhà nước. Khi một đồng tiền sử dụng tỷ giá hối đoái thả nổi, nó được gọi là đồng tiền thả nổi. 

Tỷ giá hối đoái cố định

Tỷ giá hối đoái cố định, còn được gọi là tỷ giá hối đoái neo, là khi giá trị của một đơn vị tiền tệ liên kết chặt chẽ với giá trị của một đơn vị tiền tệ khác hoặc với một thước đo giá trị như vàng, bạc, và các tài sản khác. Đơn giản hơn, nếu giá trị tham chiếu thay đổi, tăng hoặc giảm, thì đơn vị tiền tệ cũng sẽ thay đổi theo. Đồng tiền sử dụng hệ thống tỷ giá cố định được gọi là đồng tiền cố định.

Tỷ giá hối đoái thả nổi có điều tiết

Tỷ giá hối đoái thả nổi, hay còn gọi là tỷ giá hối đoái linh hoạt, là một chế độ nằm giữa tỷ giá cố định và tỷ giá thả nổi. Trong thực tế, không có đơn vị tiền tệ nào hoàn toàn thả nổi vì giá trị của tiền luôn biến động. Tỷ giá hối đoái thả nổi được điều chỉnh dựa trên quy luật cung cầu trên thị trường và được theo dõi bởi ngân hàng trung ương. 

Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái hiện nay

Tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái ở Việt Nam nói riêng và trên toàn thế giới nói chung. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan về những yếu tố quan trọng có tác động đến tỷ giá hối đoái cần theo dõi.

Quy luật cung cầu

Cung cầu ngoại tệ là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái và có tác động đến giá trị của tiền tệ. Nếu chúng ta coi tiền tệ như một loại hàng hóa, thì cung cầu ngoại tệ sẽ ảnh hưởng đến giá trị và tỷ giá của nó trên thị trường.

Khi cung ngoại tệ vượt qua cầu, tức là có nhiều người muốn bán tiền tệ hơn là mua, tỷ giá hối đoái sẽ giảm. Điều này có nghĩa là bạn sẽ cần trả ít tiền hơn để mua được số tiền tệ đó. Ngược lại, nếu cầu thị trường vượt qua cung, tức là có nhiều người muốn mua tiền tệ hơn là bán, tỷ giá hối đoái sẽ tăng. Khi đó, bạn sẽ cần trả nhiều tiền hơn để mua số tiền tệ đó. Tỷ giá hối đoái cũng có thể ảnh hưởng đến giá trị của đồng tiền của một quốc gia, khi giá ngoại tệ tăng, đồng tiền trong quốc gia đó sẽ mất giá.

Cán cân thanh toán quốc tế

Khi cán cân thanh toán của một quốc gia có xu hướng thâm hụt, tức là quốc gia đó chi tiêu nhiều hơn số tiền thu nhập từ xuất khẩu, nhu cầu ngoại tệ tăng lên. Điều này dẫn đến tăng tỷ giá hối đoái, tức là số tiền tệ của quốc gia đó sẽ mất giá so với các đơn vị tiền tệ khác.

Tương tự, nếu cán cân thanh toán có xu hướng thặng dư, tức là quốc gia đó có số tiền thu nhập từ xuất khẩu lớn hơn số tiền chi tiêu, cầu nội tệ tăng và cầu ngoại tệ giảm. Điều này làm giảm tỷ giá hối đoái, tức là số tiền tệ của quốc gia đó có giá trị cao hơn so với các đơn vị tiền tệ khác.

Tỷ lệ lạm phát

Mỗi quốc gia mong muốn giá trị tiền tệ của họ tương đương với giá trị tiền tệ của các quốc gia phát triển khác. Để đạt được điều này, quốc gia cần duy trì mức lạm phát ổn định. Khi lạm phát tăng lên, tỷ giá hối đoái sẽ giảm, giá trị đồng tiền trong nước cũng giảm. Ngược lại, khi lạm phát giảm, tỷ giá hối đoái tăng, giá trị đồng tiền trong nước tăng lên. Điều này ám chỉ rằng mức độ lạm phát có ảnh hưởng lớn đến giá trị tiền tệ của một quốc gia.

Lãi suất

Lãi suất và tỷ giá hối đoái là các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Theo lý thuyết, các nguồn vốn sẽ di chuyển từ khu vực có lãi suất thấp sang khu vực có lãi suất cao. Khi lãi suất trong nước tăng, nước đó sẽ thu hút đầu tư từ nước ngoài, dẫn đến tăng nguồn ngoại hối trong nước. Kết quả là, tỷ giá hối đoái của đồng ngoại tệ so với đồng nội tệ sẽ giảm đi. Điều này có nghĩa là đồng ngoại tệ sẽ mất giá so với đồng nội tệ.

Nợ công

Không thể thiếu nợ công khi nhắc đến các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái. Nợ công cũng có thể ảnh hưởng tới tương lai của một đất nước. Khi một quốc gia gặp khó khăn về nguồn tài chính và cần thêm vốn để đảm bảo hoạt động của chính phủ, họ có thể vay nợ từ các quốc gia khác. Tuy nhiên, việc tăng cung tiền tệ trong nước sẽ làm giảm giá trị của đồng tiền trong nước so với ngoại tệ. Điều này đồng nghĩa với việc tỷ giá hối đoái của ngoại tệ sẽ tăng lên so với đồng tiền trong nước.

Ngoài ra, việc vay nợ từ các quốc gia khác có thể gây tăng nợ công và lạm phát. Đất nước sẽ phải trả nhiều khoản nợ và để đáp ứng, họ có thể tăng cung tiền bằng cách in thêm tiền, khiến lạm phát tăng cao. Trong tình huống tệ hơn, nếu đất nước không thể trả nợ và lựa chọn in tiền để trả, lượng tiền được in thêm sẽ gây ra lạm phát gia tăng. Tỷ giá hối đoái cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sự tăng lạm phát này.

Thu nhập

Thu nhập của một đất nước có tác động trực tiếp và gián tiếp đến tỷ giá hối đoái. Khi thu nhập tăng, người dân sẽ có xu hướng tiêu dùng các hàng hóa nhập khẩu. Điều này làm tăng nhu cầu ngoại hối và làm tăng tỷ giá hối đoái. Đây là tác động trực tiếp. Một tác động gián tiếp là khi người dân có thu nhập cao hơn, họ sẽ tiêu dùng nhiều hơn. Điều này dẫn đến lạm phát giảm và tỷ giá hối đoái tăng lên.

Thâm hụt tài khoản vãng lai

Tài khoản vãng lai cũng là một trong các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái. Đó là sự cân đối thương mại giữa một đất nước và các đối tác thương mại. Khi một đất nước có tình trạng thâm hụt tài khoản vãng lai, điều đó có nghĩa là quốc gia đó cần nhiều ngoại hối hơn để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu. Đồng thời, đất nước đó cung cấp cho thị trường ngoại quốc nhiều đồng tiền hơn so với việc họ tiêu dùng hàng hóa nước này. Kết quả là nhu cầu về ngoại hối sẽ dư thừa, từ đó tỷ giá hối đoái sẽ giảm xuống.

Chính trị 

Chính trị ổn định và hòa bình đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các công ty và đất nước. Khi một đất nước duy trì sự ổn định chính trị, các doanh nghiệp có thể hoạt động một cách an tâm và tập trung vào việc sản xuất, kinh doanh. Điều này cũng tạo ra môi trường thuận lợi để người dân trong đất nước đó có xu hướng tiêu dùng cao hơn.

Ngoài ra, chính phủ của những đất nước có chính trị ổn định thường đưa ra các chính sách hỗ trợ và ưu tiên để nâng cao nền kinh tế. Điều này có thể bao gồm việc tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi, cung cấp các khoản tài trợ và chính sách kích cầu kinh tế. 

Yếu tố kinh tế

Yếu tố kinh tế cũng ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái và có tác động đặc biệt đối với Việt Nam. Khi nền kinh tế của một quốc gia phát triển và thu nhập, nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng, các nhà đầu tư ngoại quan sát và quyết định đầu tư để tăng thu nhập và mở rộng thị trường. Khi điều này xảy ra, nguồn cung ngoại hối trong nước cũng tăng lên và tỷ giá hối đoái cũng tăng theo.

Tác động của tỷ giá hối đoái đến nền kinh tế

Tỷ giá hối đoái thay đổi sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế của một quốc gia. Nó có thể ảnh hưởng đến xuất nhập khẩu hàng hóa của một quốc gia. Khi tỷ giá hối đoái tăng, hàng hóa xuất khẩu của quốc gia đó trở nên rẻ hơn so với các sản phẩm tương tự trên thị trường quốc tế. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính cạnh tranh và doanh thu của các công ty và ngành công nghiệp trong nước.

Ngoài ra, tỷ giá hối đoái cũng ảnh hưởng đến lạm phát và sự phát triển kinh tế. Khi tỷ giá hối đoái cao, giá hàng hóa nhập khẩu tăng. Điều này có thể gây ra lạm phát trong nền kinh tế. Tỷ giá hối đoái có một sự tương quan phức tạp với sự phát triển kinh tế của một quốc gia.

Bạn đã nắm được các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái của một đất nước. Đây là kiến thức quan trọng giúp bạn hiểu và dự đoán xu hướng thị trường. Với kiến thức này, bạn có khả năng lựa chọn thông tin đúng, đưa ra quyết định giao dịch thông minh và tối ưu hóa lợi nhuận. Hướng Dẫn Exness hy vọng rằng bạn sẽ áp dụng kiến thức này thành công và đạt được những kết quả tốt trong sự nghiệp giao dịch của mình. Chúc bạn luôn thành công!

Xem thêm:

Tính nhất quán của mối tương quan giữa các cặp tiền tệ trong giao dịch ngoại hối

Thua lỗ Forex có phải vì không xây dựng kế hoạch giao dịch không?

Giữa kế hoạch giao dịch Forex và hệ thống giao dịch Forex khác nhau điểm nào?